Leven met de Maasai

En we zijn weer terug van ons grote avontuur bij de Masaai. Wauw, wat een belevenis! Twee nachten hebben we doorgebracht bij een traditioneel Masaai gezin dat bevriend is met IOP.
Afgelopen dinsdag zijn we samen met Tamari, onze vrijwilligerscoördinator, met de daladala naar Mtandika vertrokken, het dorpje waar de Masaai familie bij in de buurt woont.

Na een rit van anderhalf uur werden we hartelijk ontvangen door de kinderen van het gezin waar we bij zouden verblijven. Die wilden niets liever dan onze tassen voor ons dragen en ze wezen ons de plek aan waar we zouden slapen.
Het gezin waarmee we leefden bestond uit Samuel, de vader, zijn vrouw Marta en hun vijf kinderen. Naast dit gezin wonen er nog ontzettend veel meer Masaai gezinnen in Mtandika en ze zijn allemaal familie van elkaar. Aan het hoofd van de familie staat babu Naftali, de grootvader. Hij heeft zes vrouwen, rond de 30/40 kinderen (zijn jongste vrouw is nu zwanger..) en niemand weet het zeker, maar hij heeft misschien wel meer dan 100 kleinkinderen. En bijna iedereen leeft in Mtandika area.

Samuel is de priester van de kerk in de buurt en hij is een van de weinige Masaai mannen die ervoor gekozen heeft om maar met één vrouw te trouwen. Tijdens ons verblijf vroegen we hem waarom hij niet meer dan één vrouw heeft, binnen de Masaai is het immers zo normaal om ongeveer 6 vrouwen te hebben. Zijn antwoord op onze vraag was: ‘There is only one woman I love and that is the one I married.’
En dat Samuel en Marta van elkaar hielden, wat niet heel vaak voorkomt, omdat huwelijken binnen de Masaai vaak gearrangeerd zijn, dat was te merken aan de liefdevolle manier waarop het gezin met elkaar omging; iedereen respecteerde elkaar, iedereen speelde met elkaar en hielp elkaar. Het was heel mooi om te zien hoe Samuel en Marta ’s avonds samen konden lachen om de streken van hun jongste dochtertje van tien maanden, Nembulis (dat betekent ‘grace’ in Kimasaai) of hoe de kinderen hun ouders hielpen met koken of met de koeien, zonder dat iemand om hulp hoefde te vragen.
De kleine Nembulis was trouwens een bijzonder kindje. Doodsbang, maar dan ook doodsbang voor Wazungu! We hadden al eerder verhalen gehoord over dat het voor ons echt niet mogelijk zou zijn om te spelen met de jongste dochter of om haar zelfs maar aan te raken, want daar was ze te bang voor. Op onze eerste dag daar vond Tamari het een goed idee om het toch nog eens te proberen en toen zij Nembulis op schoot had, probeerde ze haar voor de grap door te geven aan Karlijn. Dat was geen goed idee.. Nembulis was compleet in paniek en begon keihard te huilen. Haha, en de dagen daarna was ze zelfs niet meer zo gewillig om bij Tamari op schoot te worden gezet. Tamari heeft er moeite voor moeten doen om haar vertrouwen terug te winnen.

Na de lunch op de eerste dag, het eten was trouwens geweldig; rijst, bonen en vlees, maar zo lekker (!), gingen we geiten vangen. De kleinste geitjes werden opgesloten in een hok als de rest van de kudde ergens ging grazen. Nou, ik kan je vertellen, geiten vangen is nog best een kunst.. Vooral de Masaai mannen hebben hard moeten lachen om Karlijn, Tamari en mijn pogingen om een geitje te vangen. Uiteindelijk vingen Rebecca en Peter, twee van de kinderen, een geitje en duwden ze dat in onze handen voor de foto. Daarna mochten we de geitjes in het hok doen.

Na de vruchteloze geiten-vang-poging gingen we zwemmen met de Masaai meisjes. In de buurt van het Masaai dorp stroomt een rivier waarin de vrouwen hun was doen en waarin ze dagelijks gaan zwemmen. Ook de mannen gebruiken deze rivier om te baden, maar zij hebben een andere vaste plek dan de vrouwen.
Voordat we naar de Masaai gingen wisten we al dat ook het zwemmen op de planning stond. Ondanks de mentale voorbereiding die we hierdoor hadden gehad, waren we toch wel een beetje zenuwachtig, het zwemmen gebeurt namelijk niet in zwemkleding, maar gewoon halfnaakt.
Samen met Rebecca, Anna (nichtje van Rebecca) en Zaula (meisje dat kortgeleden getrouwd is, maar over haar later meer) liepen we richting de rivier. Bij de rivier was het inmiddels al aardig druk.. Hmm, lekker stressverhogend! Ik kan je vertellen dat als je als blanke de Masaai gaat bezoeken en je op het punt staat je bijna helemaal uit te kleden, dat er dan naar je gestaard wordt.. Awkward!
Onze steun en toeverlaat was op dat moment Tamari, die ook niet compleet comfortabel was om haar bh uit te doen en dat terwijl er niet eens naar d’r werd gestaard. Uiteindelijk zijn we over onze schaamte heengestapt, hebben we ons uitgekleed en zijn we het water in gerend.
Het is voor die mensen daar zo normaal om halfnaakt te zwemmen en om halfnaakt je was te doen. Dat komt misschien door het feit dat het zo normaal is voor vrouwen om hun kinderen overal borstvoeding te geven, aan tafel tijdens het eten, lopend over straat en zelfs in de kerk worden baby’s door de borst gevoed.
Na het zwemmen zijn we met emmers water en bakken met was op ons hoofd teruggelopen naar huis.

Dan nu iets over Zaula. Zaula is een van de mooiste Masaaimeisjes die ik ooit heb gezien. Ze is 16 jaar oud en ontzettend lang en slank, de typische Masaai om het zo maar te zeggen. Een tijdje geleden is ze getrouwd met een jonge man van 25. Het huwelijk is gearrangeerd door de vaders van beide kanten, maar volgens de wet nog niet legaal, Zaula is immers nog geen 18 jaar oud. Volgens de regels van de Masaai is het stel al wel getrouwd, want zodra de bruidsschat is betaald (in het geval van Zaula zijn er 10 koeien voor haar betaald. Dat staat gelijk aan ongeveer €5000 en dat is een enorme bedrag voor een bruidsschat hier) en de man seks heeft gehad met zijn vrouw is alles geregeld.
Wat ons is opgevallen tijdens ons verblijf is dat Zaula doodongelukkig is. En dat valt te begrijpen ook, ze is ontzettend jong, is eigendom van een stuk oudere man, mag niet meer naar school, maar blijft nu thuis om te koken, te wassen en om de koeien te melken en er wordt binnenkort van haar verwacht dat ze zwanger raakt. Als mijn leven er zo uit zou zien, dan zou ik daar ook niet gelukkig van worden.
Ik heb zoveel medelijden met dat arme meisje en ik zou er zo graag voor willen zorgen dat ze bijvoorbeeld weer naar school toe kan gaan, om uit de sleur van haar leven te komen en iets anders te doen, maar dat is onmogelijk.. Dat zou alleen kunnen als haar man haar toestemming zou geven om naar school te gaan, maar hij heeft dan niemand meer om voor hem te koken en te wassen en hij heeft er niets aan als zij naar school toegaat. Stel dat hij toestemming zou geven, dan zou Zaula ook nog geld moeten hebben om naar school te kunnen. De enige andere manier zou zijn om haar man de bruidsschat terug te betalen. Alleen heb je dan de kans dat hij zijn vrouw niet kwijt wil en de bruidsschat weigert. Stel dat hij haar wel laat gaan en de tien koeien aanneemt, dan heb je nog het probleem dat haar familie Zaula niet meer wil en ze dan niemand meer heeft om voor d’r te zorgen. Ongeveer onmogelijk dus.. Maar ja, het was in ieder geval leuk om met haar te zwemmen en te zien hoeveel plezier ze had met de andere meisjes daar. Het was ook leuk om te zien hoe ze tijdens de afgelopen dagen, als ze daar de kans voor kreeg, zo dicht mogelijk bij ons in de buurt bleef en zoveel interesse in ons toonde.

Woensdag hadden we een hele dag bij Samuel en Marta, een dag die we hebben doorgebracht in de traditionele Masaai kleding. Superleuk!
Nadat we ’s ochtends waren aangekleed door de vrouwen stond Samuel erop dat we weer geiten zouden vangen voor een foto in Masaai kleding. Deze keer kreeg ik het wel voor elkaar om een geitje te pakken! Na de foto zijn we met Anna en Rebecca baobao gaan zoeken, de zoetzure vrucht die hier als snoep wordt gegeten. Daarna hebben we een tijd zitten praten, waarna we Marta mochten helpen de koeien te melken. Dat was een eerste keer voor mij en het ging supergoed! Bij de eerste keer proberen lukte het me al om de koe te melken. Jee!

Na de lunch zijn we weer gaan zwemmen. Deze keer was het een stuk minder ongemakkelijk om ons uit te kleden, maar dat kan ook hebben gelegen aan het feit dat er niemand was om ons aan te staren, haha! Dat aanstaren gebeurde wel toen we na het zwemmen samen met Samuel naar het dorp zijn gelopen om wat te drinken. Vanaf het huis was het ongeveer 20 minuten lopen langs de weg, de drukke weg richting Dar es Salaam. Veel mensen in auto’s, daladala’s en vrachtwagens staken hun hoofd even uit het raam en riepen Samuel toe dat hij het maar goed had getroffen met twee Mzungu vrouwen. Anderen vroegen of hij niet een van ons hier kon laten.
Dat iedereen dacht dat wij Samuel’s vrouwen waren lag waarschijnlijk aan het feit dat we de kleding droegen die getrouwde vrouwen dragen, de kleding die uit twee stukken bestaat. Ongetrouwde vrouwen dragen kleding uit één stuk.

De volgende dag zijn we na de lunch en na alle foto-momenten met de familie, met Zaula en alle knappe Masaai mannen weer in de daladala naar huis gestapt. Het is toch wel raar om gedag te moeten zeggen tegen mensen met wie je twee dagen volop hebt geleefd en die je zo goed hebt leren kennen. Ik had niet gedacht dat je je echt zo snel zou kunnen gaan hechten aan mensen, maar ik had wel even tranen in mijn ogen toen ik Zaula, Anna en Rebecca een knuffel en Samuel en Marta een hand gaf.

Nu zijn we weer thuis en ik heb heerlijk geslapen in mijn eigen, zachte bedje. Mijn rug en nek zijn inmiddels bekomen van het slapen op alleen een koeienhuid en de geur van geiten is weer uit mijn haar en kleren.
Morgenochtend vertrekken Rosanne en Karlijn naar huis, dus vanavond is het weer tijd voor een afscheid.. Jammer!

De volgende keer weer meer, m’n verslag is zo wel lang genoeg, haha!


Liefs, Johanneke